Мектепке жаңадан қабылданған оқушылардың мектепке бейімделуі

Мектепке жаңадан қабылданған оқушылардың мектепке бейімделуі

Бейімделу-бұл жеке тұлғаны әлеуметтендіру механизмі, оны жаңа қатынастар мен әлеуметтік қатынастар жүйесіне қосу. Бірінші сынып оқушысы мектепке кірген кезде ол мүлдем басқа өмір сүру жағдайларына және жаңа әлеуметтік шеңберге түседі. 

Бақылаудың  мақсаты: 

Оқушылардың 1 сыныпқа   бейімделуін анықтау.

Баланы мектепке бейімдеу процесі өте жан-жақты және ересектерден үнемі бақылау мен түзетуді қажет етеді. Оның ағымының жүйелілігін қамтамасыз ету үшін әртүрлі іс-шараларды қамтитын кешенді құжат әзірлеу қажет, олардың ішінде ең бастысы:

• диагностика;
• балалармен бейімделу және түзету сабақтары;
• ата-аналармен жұмыс.

Диагностика жүргізу үшін бірінші сынып оқушыларының мектепке бейімделуін зерттеудің әртүрлі әдістерін қолдануға болады:

• Бақылау;
• Оқу мотивациясын зерттеу әдістемесі;
• Люшер әдісі;
• «Баспалдақ» әдістемесі;
• Мектептегі мазасыздықты зерттеу әдістемесі;
• «Адам суреті» сурет салу әдістемесі;
• «Оқушының ішкі ұстанымы» сауалнамасы;
• Социометрия.

2022-2023 оқу жылында 1 «А», «Ә», «Б»  сынып оқушылары, яғни 54 оқушы 1-сыныпқа қабылданды. Қыркүйек – қазан айлары  аралығында оқушылар психодиагностикалық кезеңнен  өтті. Балалардың әлеуметтік-психологиялық бейімделуі: сабаққа күнделікті келіп-кетуі, қатысуы, мұғаліммен тіл табысуы,үлкендердің талап қоюына, баланы ата-анасының қолдауы, тапсырмаларды орындауы  бақыланды.

Мектептегі оқуға дайындық деңгейін анықтау  тесті «Керн Йерасек» тесті «Адамның суретін» сурет салу бойынша  оқушылар тапсырманы орташа деңгейде орындады. «Сөздер көшірмелері», «Нүктелер көшірмелері», «Баспалдақ әдістемесі» алынды.

Оқушылардың  өзін өзі бағалауы қалыпты деңгейде. «Мектепте оқуға қабілетін зерттеу» тесті 1-сыныптан алынды. Мұндағы мақсат: баланың ақыл ойының даму деңгейін, оқуға дайындығын анықтау. «Мектеп күйзелісі» - бұл баланың мектепке баруымен байланысты психикалық күйінің бұзылуы сияқты жылау, мектепке барғым келмейді деген оқушылар тарапынан қылықтар болған емес.
 Балалардың ішінен мектепке бейімделу ауыр, қиын болған балалар болған жоқ.  

Сынып жетекшілер оқушылардың мектеп өміріне бейімделуіне жағдай жасауда, сабақ барысында кемінде бір немесе екі рет сергіту жаттығулары жүргізіледі.Ата -ана тарапынан  үйдегі оқытуға қадағалау бар. Ата –аналар жиналысы қыркүйек қазан айлар аралығында өткізілді. Ата- аналардан бала мен қарым қатынасы, баласының сабаққа көңіл бөлуі туралы жаднамалар таратылды.

 «Оқу мотивациясы» алынды. 6-5 ұпай жинап, яғни мектепке бейімделуі жоғары, оқу үрдісіне қатынасы оң, өзін оқушы ретінде сезініп, өз бетінше жұмыс жасай алады. 4-2 ұпай жинап, яғни оқу үрдісіне бейімделуі орта, оқу үрдісіне қатынасы оң, өз бетінше жұмыс жасай алады алайда, бақылауды қажет ететін оқушы саны – 11. 1-0 ұпай жинап, бейімделуі төмен, жан-жақты көмекті қажет ететін оқушы анықталмады. Мектепте педагогикалық процес әр баланың денсаулығына зиян келтірмейтіндей құрылған.

Оқушылардың таным процестерін анықтау мақсатында «Өзін-өзі бағалауы» графикалық тесті, Керн Йрасек әдістемесі бойынша «Ер адамның суретін  салу» алынды.   Оқушылар  әдістеме бойынша нормаға сәйкес  салған.

Сыныбы: 1 «А»

Сынып жетекшісі:Сыдыкова Б

Қатысқаны:22 оқушы 

Барлығы: 22 оқушы

1 «А» сынып оқушыларының  мектепке психологиялық дайындығына   жүргізілген  психодиагностика нәтижесі

Сыныбы: 1 «Ә»

Сынып жетекшісі:  Бакиева Р

Қатысқаны:16 оқушы 

Барлығы: 16 оқушы 

1 «Ә»  оқушыларының  мектепке психологиялық дайындығына  жүргізілген  психодиагностика нәтижесі

Сыныбы: 1 «Б»

Сынып жетекшісі:  Аметова Г

Қатысқаны: 16 оқушы 

Барлығы: 16 оқушы

1 «Б» сынып оқушыларының  мектепке психологиялық дайындығына   жүргізілген  психодиагностика нәтижесі

Қорытынды: Жүргізілген параметрлер бойынша  көмек қажет ететін, «Мектеп күйзелісі»  бар оқушылар анықталмады. Барлық оқушы сабаққа толық қатысады,үйде балаға керекті жағдай жасалынған. Тапсырмалар уақытымен орындалады. Балалардың мектепке физиологиялық,ақыл-ой,эмоционалды  бейімделулері бастапқы кезең бойынша өте жақсы.

Әдістеме бойынша мектепке кері және енжар көзқараспен  және   мотивациясы төмен, оқушы анықталмады

Өзін –өзі бағалауы  қортындысы бойынша.Өзін-өзін бағалауын анықтау мақсатында «Өзін-өзі бағалау» әдістемесі өткізілді.  Өзін жоғары бағалайтын – 22 оқушы, орта бағалайтын – 32 оқушы анықталды. Оқушылардың мектепке бейімделуі қалыпты жағдайда анықталды

Ұсыныс:Сынып жетекшінің  ата -анамен қарым -қатынасын нығайту.